Centrale Raad van Beroep, 18-05-2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1110, 19/1003 WLZ

1.1.

Betrokkene was onder meer bekend met het syndroom van Marfan en een dwarslaesie na een aortadissectie. Zij was volledig rolstoelafhankelijk. CIZ heeft ten behoeve van betrokkene op grond van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) sinds 2000 vele indicaties verleend voor diverse zorgfuncties, waaronder persoonlijke verzorging, verpleging en ondersteunende begeleiding. Betrokkene verzilverde deze indicaties met een persoonsgebonden budget (pgb).

1.2.

Na een bij brief van 25 september 2015 ingediende aanvraag om herindicatie, heeft CIZ betrokkene op basis van de bij en krachtens de AWBZ gestelde regels bij besluit van 26 november 2015 geïndiceerd voor een aantal zorgfuncties.

1.3.

Bij brief van 5 januari 2016 heeft mr. Peeters namens betrokkene bezwaar gemaakt tegen het besluit van 26 november 2015.

1.4.

Betrokkene heeft met een brief van 23 maart 2016 CIZ in gebreke gesteld wegens het uitblijven van een beslissing op haar bezwaar en CIZ verzocht binnen twee weken alsnog een beslissing op het bezwaar te nemen. Daarbij heeft betrokkene bij CIZ aanspraak gemaakt op toekenning van een dwangsom bij het uitblijven van een tijdig besluit.

1.5.

Betrokkene heeft op 15 april 2016 bij de rechtbank beroep ingesteld tegen het uitblijven van een beslissing op het bezwaar tegen het besluit van 26 november 2015.

1.6.

Bij besluit van 19 juli 2016 (bestreden besluit) heeft CIZ het namens betrokkene gemaakte bezwaar tegen het besluit van 26 november 2015 gedeeltelijk gegrond verklaard, mede onder verwijzing naar een advies van medisch adviseur L. Cornelissen-Houben van 17 juni 2016. CIZ heeft met toepassing van Wlz-overgangsrecht betrokkene geïndiceerd op basis van de bij en krachtens de AWBZ gestelde regels zoals deze op 31 december 2014 luidden. Voor de periode van 24 november 2015 tot en met 31 december 2016 heeft CIZ betrokkene geïndiceerd voor begeleiding individueel klasse 2 (2 tot 3,9 uur per week), persoonlijke verzorging klasse 8 (20 tot 24,9 uur per week) plus 9 additionele uren en verpleging klasse 5 (10 tot 12,9 uur per week). Betrokkene kon zich met dit besluit niet verenigen en heeft dit op inhoudelijke gronden bestreden.

1.7.

Betrokkene is op 1 november 2016 overleden.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank het beroep tegen het niet tijdig nemen van een besluit op grond van artikel 6:20, derde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) mede gericht geacht tegen het bestreden besluit en het beroep daartegen niet-ontvankelijk verklaard. Daarover heeft de rechtbank overwogen dat appellanten geen procesbelang meer hebben bij het beroep tegen het bestreden besluit, omdat betrokkene bij leven en appellanten na haar dood zijn gebleven bij de weigering het op het oorspronkelijke indicatiebesluit gebaseerde pgb te verantwoorden. Gelet op de proceshouding van betrokkene en nadien appellanten, zoals ook blijkt uit de gevoegd behandelde beroepen over de verleningsbesluiten pgb en de verantwoordingsbesluiten pgb, zou een hogere indicatiestelling, als deze al tot een hoger te verlenen pgb zou leiden, niet tot uitbetaling van dat pgb leiden. De rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard voor zover het betrekking heeft op het verzoek om toekenning van een dwangsom en het bestreden besluit vernietigd voor zover daarbij het verzoek om een dwangsom is afgewezen. De rechtbank heeft bepaald dat appellanten een dwangsom van € 1.260,- toekomt en dat haar uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde gedeelte van het bestreden besluit. De rechtbank heeft de Staat der Nederlanden (de minister van Justitie en Veiligheid) veroordeeld tot betaling aan de erven van betrokkene van een vergoeding van schade tot een bedrag van € 1.500,- wegens overschrijding van de redelijke termijn.

3. In hoger beroep hebben appellanten, kort samengevat, aangevoerd dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat zij geen procesbelang hebben bij het bestreden besluit. Hun procesbelang is gelegen in een hoger pgb en als dat niet kan in schadevergoeding van het CIZ. Appellanten hebben in hoger beroep hun gronden tegen de inhoud van het bestreden besluit herhaald. Voor de functie begeleiding is ten onrechte geen indicatie toegekend of een indicatie naar een te lage klasse. Verder is aangevoerd dat de huidige indicatie in strijd is met het verbod om in een procedure bij de bestuursrechter of in een daaraan voorafgaande bezwaarprocedure er nadeliger uit te komen dan bij het begin van die procedure, onder meer omdat de functie verpleging in bezwaar van klasse 6 naar klasse 5 is gegaan. Ook is sprake van een onjuiste ingangsdatum van de indicatie. De rechtbank heeft ten onrechte niet de wettelijke rente over de verbeurde dwangsom vastgesteld. De rechtbank heeft niet snel genoeg uitspraak gedaan op het beroep tegen het niet tijdig beslissen op het bezwaar en had daarom een hogere schadevergoeding vanwege overschrijding van de redelijke termijn moeten berekenen.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.4.

Appellanten hebben verder onvoldoende onderbouwd dat voor betrokkene ook een hogere indicatie dan klasse 6 (13 tot 15,9 uur per week) voor verpleging aangewezen is. De argumenten die appellanten om dat te bereiken in beroep bij de rechtbank hebben aangevoerd – en in hoger beroep hebben herhaald – hebben betrekking op de handelingen controle lichaamsfuncties, bijhouden vochtbalans, opstellen antidecubitusplan en actuele vasculaire gezondheidsproblematiek. De medisch adviseur heeft echter al in het advies van 17 juni 2016 onderbouwd dat deze handelingen niet tot een hogere indicatie voor verpleging leiden en onder de Zorgverzekeringswet vallen. Appellanten hebben in hoger beroep geen redenen aangevoerd waardoor de Raad twijfelt aan de conclusies van de medisch adviseur.

4.5.

CIZ heeft de ingangsdatum van de indicatie bepaald op de datum waarop CIZ heeft beslist en deze gesteld op 24 november 2015. Appellanten hebben onvoldoende onderbouwd waarom de ingangsdatum van CIZ onjuist zou zijn. De enkele omstandigheid dat CIZ nu bij persoonlijke verzorging extra uren heeft toegekend in verband met het gebruik van de tillift, terwijl appellanten stellen dat de tillift al vanaf 2001 werd gebruikt, is daarvoor, gelet op de vele gerechtelijke procedures die in de tussentijd zijn gevoerd over de indicaties in die jaren, onvoldoende.

4.6.

Wat hiervoor is overwogen betekent dat het beroep tegen het bestreden besluit gegrond is en dat het bestreden besluit moet worden vernietigd. De Raad ziet in het overlijden van betrokkene enkele maanden na het bestreden besluit én de door partijen ter zitting uitgesproken wens de zaak met deze uitspraak definitief af te ronden aanleiding om zelf in de zaak te voorzien als bedoeld in artikel 8:72, derde lid, aanhef en onder b, van de Awb door te bepalen dat betrokkene voor de periode van 24 november 2015 tot de datum van overlijden, 1 november 2016, aangewezen was op de volgende AWBZ-zorg:

- begeleiding individueel, klasse 2 (2 tot 3,9 uur per week);

- persoonlijke verzorging, klasse 8 (20 tot 24,9 uur per week) met 9 additionele uren;

- verpleging, klasse 6 (13 tot 15,9 uur per week).

4.7.

De rechtbank heeft overwogen dat CIZ vanaf 7 april 2016 een dwangsom was verschuldigd. Deze datum is tussen partijen niet in geschil. Daarom heeft CIZ ingevolge artikel 4:17, eerste en derde lid, van de Awb vanaf 7 april 2016 een dwangsom verbeurd voor 42 dagen, ten bedrage van € 1.260,-. De laatste dag waarover CIZ een dwangsom heeft verbeurd, is 18 mei 2016. Gelet hierop had CIZ ingevolge artikel 4:18 van de Awb uiterlijk op 1 juni 2016 bij besluit de juiste hoogte en de verschuldigdheid van de dwangsom moeten vaststellen en had het ingevolge artikel 4:87, eerste lid, van de Awb, uiterlijk op 13 juli 2016 de verbeurde dwangsom aan appellante moeten betalen. Appellanten hebben terecht aangevoerd dat over de door de rechtbank toegekende dwangsom wettelijke rente verschuldigd is. Het standpunt van CIZ dat appellanten niet om de wettelijke rente over de dwangsom hebben verzocht, is in strijd met artikel 4:100 van de Awb. Ingevolge artikel 4:100 van de Awb is, indien het bestuursorgaan de beschikking tot betaling van een door hem verschuldigde geldsom niet tijdig geeft, wettelijke rente verschuldigd vanaf het tijdstip waarop het in verzuim zou zijn geweest indien de beschikking op de laatste dag van de daarvoor gestelde termijn zou zijn gegeven. Hieruit volgt dat CIZ vanaf 14 juli 2016 in verzuim was de verbeurde dwangsom te voldoen. Omdat appellanten op 13 maart 2019 de dwangsom van € 1.260,- hebben ontvangen is CIZ hierover wettelijke rente verschuldigd van 14 juli 2016 tot 13 maart 2019, vermeerderd met wettelijke rente over de verbeurde wettelijke rente. Over het bedrag van de niet tijdig betaalde wettelijke rente is CIZ gehouden wettelijke rente te voldoen tot de dag van de algehele voldoening.